Microsoft siết chặt kiểm soát công cụ AI Deepseek

Microsoft mới đây đã có quyết định táo bạo: cấm toàn bộ nhân viên sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo ngôn ngữ Deepseek. Hành động này không chỉ đơn thuần là phản ứng với một công nghệ mới, mà còn phản ánh những quan điểm chiến lược của một trong những tập đoàn công nghệ quyền lực nhất thế giới về dữ liệu, cạnh tranh và quản trị nội bộ!

Bối cảnh dẫn đến lệnh cấm sử dụng Deepseek

Trước khi đi sâu vào lý do đằng sau quyết định này, cần nhìn lại sự xuất hiện và tác động nhanh chóng của Deepseek trên thị trường công nghệ.

Deepseek là một trong những nền tảng AI xử lý ngôn ngữ tự nhiên mới nổi, được đánh giá có khả năng tạo văn bản và trả lời câu hỏi nhanh nhạy, tương đương với những “ông lớn” như ChatGPT của OpenAI hay Gemini của Google. Dù vậy, điểm gây chú ý là chi phí phát triển của Deepseek lại thấp hơn rất nhiều – chỉ vài triệu USD, trái ngược với hàng trăm triệu hoặc hàng tỷ USD mà các công ty khác phải đầu tư cho công nghệ tương tự.

Sự lan tỏa của Deepseek trong cộng đồng công nghệ là điều không thể phủ nhận, đặc biệt khi các doanh nghiệp đang tìm kiếm công cụ AI để nâng cao hiệu suất. Tuy nhiên, tốc độ phát triển nhanh và nguồn gốc không minh bạch về cách thức xử lý dữ liệu đã làm dấy lên mối lo ngại trong nội bộ Microsoft – một tập đoàn vốn nổi tiếng với các chính sách bảo mật nghiêm ngặt.

Thiết bị máy chủ chính hãng tại Máy Chủ Việt

Những lo ngại về việc rò rỉ dữ liệu nội bộ

Trung tâm của quyết định cấm Deepseek không phải nằm ở tính năng, mà là rủi ro liên quan đến an ninh thông tin và dữ liệu.

Theo Microsoft, một trong những lý do quan trọng dẫn đến việc cấm sử dụng Deepseek là nguy cơ thông tin nội bộ có thể bị gửi ra ngoài mạng lưới nội bộ thông qua quá trình tương tác với nền tảng này. Như nhiều công cụ AI khác, Deepseek xử lý truy vấn bằng cách gửi nội dung người dùng nhập vào lên máy chủ để phân tích và phản hồi. Điều này đồng nghĩa với việc mọi dữ liệu nhập vào – dù là mã nguồn, kế hoạch kỹ thuật hay tài liệu nội bộ – đều có nguy cơ bị ghi nhận và xử lý bên ngoài cơ sở hạ tầng của công ty.

Trong môi trường mà mỗi thông tin đều có thể mang giá trị chiến lược, Microsoft không thể cho phép bất kỳ công cụ nào có thể vô tình trở thành cánh cửa dẫn đến rò rỉ dữ liệu. Do đó, hành động cấm Deepseek là bước đi mang tính phòng ngừa và kiểm soát rủi ro.

Định hướng chiến lược 

Không chỉ đơn thuần là biện pháp bảo vệ thông tin, lệnh cấm Deepseek còn phản ánh tầm nhìn chiến lược dài hạn của Microsoft trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.

Microsoft đang đầu tư mạnh mẽ để xây dựng hệ sinh thái AI khép kín, bao gồm các công cụ như Microsoft Copilot – được tích hợp trực tiếp vào Windows, bộ ứng dụng Microsoft 365 và nền tảng điện toán đám mây Azure. Việc nhân viên sử dụng các công cụ AI bên ngoài, đặc biệt là những sản phẩm chưa được kiểm định, không chỉ làm suy yếu sự đồng bộ mà còn đặt hệ thống vào tình thế tiềm ẩn rủi ro.

Lệnh cấm Deepseek, do đó, được xem như một cách khẳng định rằng Microsoft chỉ hỗ trợ sử dụng những công cụ AI nằm trong hệ sinh thái đã được xác thực và tuân thủ chính sách bảo mật của tập đoàn.

Máy chủ Dell R650xs fullbox sẵn hàng giá cạnh tranh

Quan điểm từ lãnh đạo Microsoft

Không dừng lại ở các thông báo hành chính, lãnh đạo cấp cao của Microsoft cũng đã lên tiếng để làm rõ lý do và định hướng của công ty trong vấn đề này.

Một phát ngôn viên cấp cao khẳng định rằng: “Chúng tôi không phản đối sự đổi mới hay phát triển công nghệ, nhưng trách nhiệm của chúng tôi là phải bảo vệ dữ liệu của người dùng, khách hàng và toàn bộ hạ tầng công nghệ của công ty.” Phát biểu này cho thấy Microsoft không bài xích AI bên ngoài, nhưng đòi hỏi những công cụ đó phải đáp ứng được các tiêu chuẩn kiểm định nghiêm ngặt.

Đây là lời nhắc nhở rõ ràng rằng AI trong môi trường doanh nghiệp không chỉ là công cụ hỗ trợ công việc, mà còn là yếu tố có thể ảnh hưởng sâu sắc đến bảo mật, niềm tin và thương hiệu.

Cộng đồng công nghệ phản ứng ra sao?

Ngay khi thông tin về lệnh cấm được công bố, cộng đồng công nghệ đã có những phản ứng trái chiều, thể hiện sự chia rẽ trong quan điểm về kiểm soát công cụ AI trong doanh nghiệp.

Một bộ phận lớn đồng tình với quyết định của Microsoft, cho rằng trong bối cảnh dữ liệu trở thành tài sản quý giá nhất, việc kiểm soát chặt chẽ các công cụ AI là hoàn toàn hợp lý. Họ lập luận rằng AI không giống như phần mềm truyền thống – nó có khả năng học hỏi, ghi nhớ và tái hiện thông tin người dùng đã nhập. Nếu không có hàng rào kỹ thuật và chính sách, hậu quả có thể nghiêm trọng.

Tuy nhiên, có những ý kiến lo ngại rằng cách tiếp cận quá chặt có thể khiến môi trường làm việc thiếu linh hoạt, và giới hạn khả năng tiếp cận công nghệ mới. Thay vì cấm đoán hoàn toàn, một số chuyên gia đề xuất nên xây dựng cơ chế đánh giá và cấp phép các công cụ bên ngoài theo từng trường hợp cụ thể.

Server HPE ML350 Gen11 chính hãng không nên bỏ lỡ

Mối liên hệ giữa Microsoft và các công ty AI

Một yếu tố không thể bỏ qua là mối quan hệ sâu sắc giữa Microsoft và OpenAI – công ty phát triển ChatGPT. Microsoft không chỉ là nhà đầu tư lớn vào OpenAI, mà còn tích hợp các sản phẩm từ đơn vị này vào hạ tầng dịch vụ của mình.

Việc cấm sử dụng Deepseek – một công cụ cạnh tranh tiềm năng – đã khiến một số người đặt câu hỏi liệu có phải Microsoft đang cố gắng duy trì thế độc quyền trong lĩnh vực AI doanh nghiệp hay không.

Tuy nhiên, đánh giá một cách công bằng, quyết định của Microsoft có thể được hiểu là ưu tiên bảo vệ hệ thống và dữ liệu chiến lược, hơn là chỉ để loại bỏ đối thủ. Trong thị trường công nghệ, các sản phẩm dù nhỏ vẫn có thể gây ra hậu quả lớn nếu không tuân thủ quy chuẩn bảo mật.

Rủi ro khi doanh nghiệp sử dụng AI không kiểm soát

Vụ việc lần này cũng là lời cảnh tỉnh đến toàn bộ ngành công nghiệp về sự nguy hiểm tiềm ẩn của việc sử dụng AI mà không có cơ chế kiểm soát rõ ràng.

AI hiện nay có thể ghi nhớ các tương tác, phân tích thông tin người dùng và sử dụng dữ liệu đó để huấn luyện lại chính nó. Nếu các công cụ này được sử dụng trong doanh nghiệp mà không qua đánh giá bảo mật, khả năng lộ lọt thông tin nội bộ là hoàn toàn có thể xảy ra – thậm chí chỉ từ một đoạn văn bản được nhập vô tình.

Ngoài ra, nhiều quốc gia cũng đang xây dựng luật pháp chặt chẽ hơn liên quan đến việc sử dụng AI, đặc biệt là các quy định về quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu. Doanh nghiệp nào chuẩn bị sớm cho kịch bản này sẽ có lợi thế về tuân thủ pháp lý.

Những doanh nghiệp khác nên học gì từ Microsoft?

Microsoft không phải là đơn vị duy nhất thực hiện lệnh cấm đối với công cụ AI bên ngoài. Trước đó, các tập đoàn như Apple, Amazon và Samsung cũng đã đưa ra các chính sách hạn chế việc sử dụng AI như ChatGPT trong nội bộ.

Điểm chung trong các quyết định này là nhu cầu kiểm soát thông tin chiến lược và đảm bảo sự thống nhất trong cách ứng dụng AI vào quy trình làm việc. Việc mở cửa hoàn toàn cho các công cụ AI bên ngoài, dù tiện lợi, lại đi kèm với nhiều rủi ro tiềm tàng về mặt bảo mật và quyền riêng tư.

Do vậy, Microsoft đang dẫn đầu một xu hướng mới – hướng đến mô hình “AI nội bộ kiểm soát chặt chẽ”, nơi các công cụ được kiểm nghiệm kỹ càng trước khi triển khai trên quy mô lớn.

Triển vọng của Deepseek sau động thái từ Microsoft

Lệnh cấm của Microsoft có thể không gây thiệt hại tài chính ngay lập tức cho Deepseek, nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của công cụ này trong mắt khách hàng doanh nghiệp.

Khi một tập đoàn hàng đầu như Microsoft đưa ra động thái mạnh tay, nhiều công ty khác có thể cân nhắc lại quyết định sử dụng Deepseek trong nội bộ. Mặc dù chưa có bằng chứng cụ thể cho thấy Deepseek vi phạm bảo mật, nhưng việc bị gắn mác “không an toàn” đã đủ để làm giảm đáng kể mức độ tin tưởng.

Để lấy lại niềm tin, Deepseek cần minh bạch hơn trong cách vận hành, chủ động công bố chính sách xử lý dữ liệu và thậm chí là hợp tác với các tổ chức độc lập để kiểm định hệ thống của mình.

Máy Chủ Việt cung cấp đa dạng các thiết bị máy chủ Dell

Doanh nghiệp nên tiếp cận công cụ AI như thế nào?

Thay vì chọn giữa hai thái cực – hoặc cấm hoàn toàn, hoặc mở cửa vô điều kiện – các doanh nghiệp nên hướng tới phương án tiếp cận linh hoạt và an toàn hơn.

Việc thiết lập một quy trình kiểm tra, đánh giá và cấp phép các công cụ AI trước khi triển khai là điều cần thiết. Các bộ phận công nghệ thông tin và an ninh mạng nên đóng vai trò trung tâm trong việc giám sát việc sử dụng AI, đảm bảo rằng mọi công cụ được sử dụng đều phù hợp với chính sách và mục tiêu dài hạn của tổ chức.

Một số công ty tiên tiến đang bắt đầu phát triển các mô hình AI nội bộ, hoạt động hoàn toàn tách biệt khỏi Internet công cộng. Cách làm này không chỉ giảm chi phí lâu dài mà còn tối đa hóa khả năng kiểm soát dữ liệu.

Kết luận

Lệnh cấm Deepseek của Microsoft là một ví dụ điển hình cho thấy các doanh nghiệp lớn đang ngày càng thận trọng hơn trong việc ứng dụng AI. Thay vì chạy theo xu hướng, Microsoft chọn cách quản lý chặt chẽ để đảm bảo rằng AI phục vụ đúng mục đích và không gây nguy cơ cho tổ chức.