Qualcomm và Arm âm thầm cạch mặt nhau

Khi thế giới công nghệ đang chứng kiến những biến chuyển lớn trong lĩnh vực thiết kế chip, cuộc đối đầu pháp lý giữa Qualcomm và Arm đã trở thành một điểm nóng đáng chú ý. Từng là đối tác thân thiết trong chuỗi giá trị vi xử lý, hai tập đoàn nay lại đứng ở hai đầu chiến tuyến, khơi mào một trận chiến pháp lý có khả năng ảnh hưởng lâu dài đến cấu trúc toàn ngành bán dẫn!

Mối quan hệ lâu năm rạn nứt 

Trong nhiều năm, Qualcomm và Arm cùng nhau định hình thị trường vi xử lý cho thiết bị di động. Phần lớn chip Snapdragon – trái tim của hàng triệu thiết bị Android – dựa trên kiến trúc CPU mà Arm phát triển và cấp phép. Tuy nhiên, sự ổn định ấy đã bị thách thức khi Qualcomm mua lại công ty khởi nghiệp Nuvia vào năm 2021.

Nuvia, với đội ngũ kỹ sư kỳ cựu từng làm việc tại Apple, được Qualcomm kỳ vọng sẽ giúp họ phát triển CPU tùy biến mạnh mẽ hơn cho các thiết bị hiệu năng cao, đặc biệt là máy tính cá nhân. Tuy nhiên, Arm lại phản ứng dữ dội, cho rằng các giấy phép mà Nuvia có được trước đây không thể tự động chuyển giao sang Qualcomm mà không có sự đồng thuận từ phía họ.

Thiết bị máy chủ chính hãng tại Máy Chủ Việt

Cuộc chiến pháp lý xoay quanh quyền sở hữu trí tuệ

Không chấp nhận việc Qualcomm tiếp tục sử dụng các thiết kế mà Nuvia đã từng phát triển dưới giấy phép của Arm, tập đoàn đến từ Anh đã đệ đơn kiện. Arm cho rằng Qualcomm đang vi phạm nghiêm trọng các điều khoản trong thỏa thuận cấp phép và yêu cầu tòa án buộc Qualcomm phải dừng phát triển các CPU dựa trên công nghệ này.

Phản ứng lại, Qualcomm khẳng định họ đã hợp pháp tiếp quản tài sản trí tuệ của Nuvia thông qua thương vụ mua bán hợp lệ. Theo Qualcomm, Arm đang cố gắng thay đổi luật chơi, kiểm soát chặt chẽ hơn quyền sử dụng công nghệ thay vì tiếp tục chính sách cấp phép mở đã từng giúp họ phát triển mạnh mẽ.

Toan tính chiến lược sau vụ kiện

Bên dưới lớp vỏ pháp lý, cuộc xung đột giữa Qualcomm và Arm phản ánh một cuộc đua giành quyền kiểm soát trong tương lai ngành chip. Qualcomm không muốn tiếp tục phụ thuộc vào Arm để xây dựng bộ xử lý trung tâm (CPU), đặc biệt là trong bối cảnh thị trường điện thoại thông minh đang bão hòa và họ cần mở rộng sang các mảng như máy tính và xe tự lái.

Về phần mình, Arm cảm nhận rõ ràng rủi ro từ các đối tác lớn có xu hướng tự phát triển công nghệ. Nếu Qualcomm thành công, mô hình kinh doanh truyền thống của Arm – nơi họ cấp phép thiết kế CPU cho hàng trăm công ty – có thể bị xói mòn.

Tác động lan rộng đến hệ sinh thái công nghệ toàn cầu

Cuộc chiến này không chỉ là vấn đề riêng giữa hai công ty. Nhiều hãng sản xuất thiết bị, nhà phát triển phần mềm và thậm chí các công ty thiết kế chip khác như Samsung hay MediaTek đang theo dõi sát sao diễn biến của vụ kiện. Sự gián đoạn từ bất kỳ phía nào cũng có thể làm ảnh hưởng chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Chẳng hạn, nếu Arm giành chiến thắng và buộc Qualcomm phải ngừng phát triển CPU từ nền tảng Nuvia, thì tham vọng của Qualcomm trong việc cung cấp các dòng chip cạnh tranh với Apple Silicon trên máy tính có thể bị trì hoãn hoặc đổ vỡ. Điều này sẽ làm giảm lựa chọn cho người dùng và kéo lùi quá trình đổi mới trong lĩnh vực máy tính cá nhân.

Ngược lại, nếu Qualcomm được xử thắng, xu hướng các công ty công nghệ lớn muốn tự kiểm soát thiết kế CPU của mình có thể gia tăng, đặt Arm vào tình thế phải tái định hình chiến lược kinh doanh vốn phụ thuộc phần lớn vào việc cấp phép kiến trúc CPU.

>>> Xem thêm hai máy chủ Dell 15G bán chạy nhất

Server Dell R650xs

Máy chủ R750xs

Cân bằng giữa sáng tạo và quy chuẩn trong ngành bán dẫn

Vụ kiện giữa Qualcomm và Arm cũng đặt ra câu hỏi lớn hơn về cách các công ty công nghệ quản lý đổi mới sáng tạo trong một hệ sinh thái phụ thuộc lẫn nhau. Qualcomm lập luận rằng việc tối ưu hóa và tự thiết kế chip là điều cần thiết để cạnh tranh, trong khi Arm cảnh báo rằng nếu ai cũng tự ý phát triển trên nền công nghệ của họ mà không thông qua quy trình cấp phép, toàn ngành sẽ rơi vào hỗn loạn.

Điều này khơi gợi một vấn đề triết lý trong ngành bán dẫn: liệu các công ty nên được tự do điều chỉnh công nghệ nền tảng theo cách riêng của họ, hay cần tuân thủ một khung pháp lý chặt chẽ để duy trì tính nhất quán, bảo mật và hiệu năng?

Sự chuyển mình của ngành chip

Trong bối cảnh toàn cầu đang dịch chuyển sang các thiết bị di động và điện toán hiệu năng cao, ai nắm quyền thiết kế vi xử lý sẽ có lợi thế chiến lược rõ rệt. Vụ kiện giữa Qualcomm và Arm chính là biểu hiện cụ thể cho giai đoạn chuyển mình đó.

Một khi phán quyết được đưa ra, nó không chỉ quyết định số phận của Qualcomm và Arm, mà còn có thể tạo ra tiền lệ cho các tranh chấp tương tự trong tương lai. Các công ty khởi nghiệp trong ngành chip sẽ phải cẩn trọng hơn trong việc sử dụng công nghệ đã cấp phép. Các ông lớn như Google, Amazon hay Microsoft – vốn cũng đang âm thầm phát triển chip riêng – sẽ phải đánh giá lại chiến lược của mình.

Kịch bản tương lai 

Nếu Qualcomm thắng, họ có thể tiếp tục triển khai kế hoạch phát triển chip tùy biến dựa trên di sản từ Nuvia, từ đó tạo ra các sản phẩm cạnh tranh trực tiếp với Apple M-series hay các CPU Intel dòng cao cấp. Điều này sẽ thúc đẩy đổi mới nhưng cũng có thể khiến Arm mất dần quyền lực trong ngành.

Ngược lại, nếu Arm được xử thắng, họ sẽ củng cố mô hình kinh doanh hiện tại và khẳng định vị thế trung tâm trong chuỗi giá trị bán dẫn. Tuy nhiên, điều này có thể khiến quá trình đổi mới trở nên thận trọng và chậm chạp hơn.

Dù kết quả ra sao, vụ việc đã cho thấy một thực tế: các công ty công nghệ lớn không chỉ cạnh tranh về sản phẩm, mà còn về quyền kiểm soát nền tảng, dữ liệu và hạ tầng công nghệ lõi. Trong bối cảnh đó, các tranh chấp pháp lý có thể trở thành vũ khí chiến lược.

Máy Chủ Việt sẵn hàng máy chủ Dell 16G

Lời kết

Từ một mối quan hệ hợp tác lâu dài, Qualcomm và Arm đã chuyển sang thế đối đầu gay gắt, khơi dậy cuộc tranh luận sâu sắc về giới hạn của cấp phép công nghệ trong một thế giới đầy biến động. Vụ kiện không chỉ là một cuộc chiến pháp lý mà là phép thử cho cả ngành bán dẫn – nơi sáng tạo, kiểm soát và lợi ích kinh tế phải liên tục cân bằng.